Digwyddiadau
Rydym wedi bod yn rhannu ein gwaith gyda chynulleidfaoedd lleol ar hyd a lled Cymru mewn cyfres o ddigwyddiadau ers 2014. Traddododd aelodau’r tîm anerchiadau mewn cynadleddau rhyngwladol ac i gymdeithasau lleol.
Vitae Sanctorum Cambriae
Bucheddau Seintiau Cymru
26–7 Medi 2019
Department of Anglo-Saxon, Norse & Celtic, Faculty of English
Prifysgol Caer-grawnt
Roedd y gynhadledd ddeuddydd hon yn cynnwys nifer eang o ysgolheigion yn cyflwyno gwaith diweddar ar fucheddau Lladin a Chymraeg seintiau Cymru.
Siaradwyr: Angela Kinney, Francesco Marzella, Jane Cartwright, Jenny Day, Joshua Byron Smith, Fiona Edmonds, Sarah Waidler, Ben Guy, David Callander, Barry Lewis, Andrew Rabin, Martin Crampin, Karen Jankulak, Thomas Clancy a Paul Russell.
Cynadleddau Rhyngwladol
Cynhaliodd y prosiect dair sesiwn lawn yn rhan o Gyngress Ryngwladol Astudiaethau Canoloesol Leeds ar 1 Gorffennaf 2019, yn cynnwys papurau gan aelodau presennol a chyn-aelodau o’r tîm.
Cyflwynodd y tîm bapurau pellach yn ymwneud â gwaith y prosiect yn yr 16eg Gyngres Astudiaethau Celtaidd Ryngwladol ym Mangor ar 25 a 26 Gorffennaf.
Abaty Caerloyw a Bucheddau’r Seintiau Cymreig
Dydd Sadwrn 3 Tachwedd 2018
Chapter House, Eglwys Gadeiriol Caerloyw
Prynhawn o sgyrsiau a fydd yn canolbwyntio ar gysylltiadau Caerloyw â chasgliad o fucheddau i seintiau Cymreig. Cafodd buchedd i Ddyfrig, un o noddwyr eglwys gadeiriol Llandaf, ei hailysgrifennu yng Nghaerloyw, ac mae wedi goroesi hyd heddiw. Mae bucheddau eraill i seintiau Cymreig y credir iddynt gael eu cyfansoddi mewn abatai naill ai yn Nhrefynwy neu yn Aberhonddu ond y gellir dadlau iddynt gael ei seilio ar ddeunydd a gasglwyd yng Nghaerloyw. Cafodd bucheddau eraill eto eu cofnodi mewn casgliad sy’n hanu o Lanllieni, ac mae trydedd gyfrol y casgliad hwnnw bellach ar gadw yn eglwys gadeiriol Caerloyw.
Siaradwyr: Paul Russell, Angela Kinney, Francesco Marzella a Martin Crampin.
Asa, Cyndeyrn a Seintiau Cymru
Dydd Mawrth 4 Medi 2018
Eglwys Gadeiriol Llanelwy
Cyfle i gwrdd ag ymchwilwyr o Ganolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd Prifysgol Cymru a Phrifysgol Caer-grawnt yn yr eglwys gadeiriol, a’u clywed yn trafod eu gwaith ar y seintiau Cymreig. Roedd yr arddangosfa ar y seintiau yng Nghymru hefyd i’w gweld yn yr eglwys yn ystod mis Awst.
Seintiau Llandaf
Dydd Sadwrn 11 Tachwedd 2017
Ty Prebendal, Eglwys Gadeiriol Llandaf
Prynhawn o sgyrsiau yn cyflwyno gwaith sydd ar y gweill ar seintiau yng Nghymru. Roedd y pynciau a drafodwyd yn cynnwys Llyfr Llandaf, bucheddau seintiau Cymreig, yn cynnwys Dyfrig, Teilo ac Euddogwy, nawddseintiau eglwys gadeiriol Llandaf, a gwydr lliw yn yr adeilad.
Siaradwyr: Paul Russell, David Parsons, Ben Guy a Martin Crampin
Chwedlau’r Seintiau
Dydd Sadwrn 3 Mehefin 2017 10.30–4.00
Y Drwm, Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Yn y gynhadledd undydd hon cyflwynwyd ffrwyth gwaith ymchwil prosiect pedair blynedd o olygu bucheddau Cymraeg, barddoniaeth, ac achau seintiau yng Nghymru, a lansiwyd prosiect ymchwil newydd ar fucheddau Lladin y Seintiau Cymreig.
Siaradwyr: David Parsons, Paul Russell, Alaw Mai Edwards, Jenny Day, Ann Parry Owen, Martin Crampin, J. Wyn Evans
Padarn a Seintiau Cymru
Dydd Sadwrn 1 Ebrill 2017
Eglwys Sant Padarn, Llanbadarn Fawr
Prynhawn o sgyrsiau am Badarn a seintiau Cymru, yn tynnu ar dystiolaeth llenyddiaeth ganoloesol, enwau lleoedd a diwylliant gweledol.
Siaradwyr: Gerald Morgan, Paul Russell, David Parsons, Martin Crampin a Peter Lord
Trefnwyd y digwyddiad gan brosiect ‘Cwlt y Seintiau yng Nghymru’, Canolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd Prifysgol Cymru mewn cydweithrediad ag Eglwys Padarn Sant, Llanbadarn Fawr, a Gweithgor Padarn Sant 517–2017.
Arddangosfa Chwedlau’r Seintiau
Chwefror – Mehefin 2017
Cynhaliwyd cyfres o sgyrsiau a digwyddiadau i gyd-fynd ag arddangosfa ‘Chwedlau’r Seintiau’ yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru. Traddododd David Parsons anerchiad awr ginio yn y Llyfrgell ar 1 Mawrth, dan y teitl ‘Chwedlau’r llan: seintiau Cymru o Benfro i’r Fflint, a bu ef a Martin Crampin yn cyflwyno sgyrsiau yn yr oriel ar 29 Mawrth. Traddododd Martin anerchiad awr ginio ar 17 Mai a chynhaliwyd cynhadledd undydd yn y Llyfrgell ar 3 Mehefin.
Cyngres Ryngwladol Astudiaethau Canoloesol Leeds
4 Gorffennaf 2016
Cynhaliwyd sesiwn (Saints in Wales) yn y gynhadledd hon, a oedd yn cynnwys papurau gan Jane Cartwright, Jenny Day a Martin Crampin, gyda Janet Burton yn y gadair.
Santes Gwenfrewy a Threffynnon
Dydd Sadwrn 25 Mehefin 2016
Eglwys Sant Iago, Treffynnon
Prynhawn o sgyrsiau ar Santes Gwenfrewy a Threffynnon. Roedd y pynciau dan sylw yn cynnwys buchedd ganoloesol Gwenfrewy, barddoniaeth ganoloesol i’r santes, a phwysigrwydd y ffynnon i ymwelwyr yn y cyfnod Rhamantaidd. Cafwyd hefyd sgwrs am ffynnon Gwenfrewy a chyfle i ymweld â’r safle.
Siaradwyr: Jane Cartwright, Mary-Ann Constantine, Tristan Gray Hulse ac Eurig Salisbury
Dewi Sant & Seintiau yng Nghymru
Dydd Llun 29 Chwefror 2016
Tŷ’r Pererin, Tyddewi
Prynhawn o sgyrsiau yn cyflwyno gwaith sydd ar y gweill ar seintiau yng Nghymru’r Oesoedd Canol. Roedd y pynciau a drafodwyd yn cynnwys y gwahanol fersiynau Cymraeg o Fuchedd Dewi a’r gerdd i Ddewi gan Wynfardd Brycheiniog, yn ogystal â delweddau o Ddewi ac enwau lleoedd yn Sir Benfro sy’n gysylltiedig â seintiau.
Siaradwyr: Martin Crampin, Jenny Day, Ann Parry Owen a David Parsons
Seintiau Canoloesol ym Morgannwg
Dydd Sadwrn 7 Tachwedd 2015
Eglwys Sant Illtud, Llanilltud Fawr
Prynhawn o sgyrsiau yn cyflwyno gwaith sydd ar y gweill ar seintiau yng Nghymru’r Oesoedd Canol. Roedd y pynciau a drafodwyd yn cynnwys Buchedd Gymraeg Mair Magdalen, Buchedd Illtud, enwau lleoedd ym Morgannwg sy’n gysylltiedig â seintiau, a delweddau o seintiau mewn ffenestri lliw a cherfluniau.
Siaradwyr: Jane Cartwright, Martin Crampin, Karen Jankulak a David Parsons
Seintiau Canoloesol yng Ngwynedd
Dydd Sadwrn 12 Medi 2015
Canolfan yr Esgobaeth, Bangor
Prynhawn o sgyrsiau yn cyflwyno gwaith sydd ar y gweill ar seintiau yng Nghymru’r Oesoedd Canol. Roedd y pynciau a drafodwyd yn cynnwys ymchwil newydd ar seintiau lleol ac achau’r seintiau, a chafwyd taith dywys o amgylch y gadeirlan i weld delweddau o seintiau mewn gwydr lliw.
Siaradwyr: Martin Crampin, Alaw Mai Edwards, Barry Lewis a David Parsons
15fed Gyngres Ryngwladol Astudiaethau Celtaidd
14 Gorffennaf 2015, Glasgow
Cynhaliwyd sesiwn lawn (Hagiography and History 2 – The Cult of Saints in Wales) yn y gynhadledd hon, a oedd yn cynnwys papurau gan Eurig Salisbury, Alaw Mai Edwards a Barry Lewis, gyda David Parsons yn y gadair. Rhoddodd Martin Crampin bapur hefyd yn y sesiwn wedyn (Hagiography and History 3).
Am ragor o wybodaeth ynglŷn â phapur Martin, ac un arall ar gyfer y gynhadledd ‘The Middle Ages in the Modern World’, Prifysgol Lincoln, gweler y post blog.
Brycheiniog a’r Beirdd yn yr Oesoedd Canol
16 Mai 2015, Aberhonddu
Fel rhan o gynhadledd undydd Brycheiniog a’r Beirdd yn yr Oesoedd Canol yn Aberhonddu, ddydd Sadwrn 16 Mai, gofynnodd Eurig Salisbury ‘Sut i gael 42 o seintiau mewn un gerdd? Moliant Huw Cae Llwyd i seintiau Brycheiniog’.
Cynhadledd Cwlt y Seintiau yng Nghymru: Ffynonellau a Chyd-destunau
16–19 Medi 2014, Canolfan Halliwell, Caerfyrddin
Cynhaliwyd y gynhadledd hon fel rhan o’r prosiect ‘Cwlt y Seintiau yng Nghymru: Ffynonellau Cymraeg Canoloesol a’u Trosglwyddiad’, a ariennir gan yr AHRC. Prif nod y prosiect yw creu golygiad electronig o’r farddoniaeth a gyfeiriwyd at y seintiau, bucheddau rhyddiaith y seintiau ac achau’r seintiau, sef y tri math o destun sy’n ffurfio corpws hagiograffi’r Gymraeg.
Yn y gynhadledd hon trafodwyd y testunau hyn – y bwriad hefyd oedd eu lleoli mewn sawl cyd-destun.
Mae’r amserlen ar gael yma.